Ορισμός - Τι είναι το AIDS ;

AIDS είναι τα αρχικά των λέξεων Acquired Immunodeficiency Syndrome (Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας). Είναι το τελικό στάδιο μιας λοίμωξης που προκαλείται από έναν ιό, τον ιό HIV (Human Immunodeficiency Virus).

Τι είναι (και πόσο χρόνο κρατάει) η περίοδος επώασης;
Είναι το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από τη στιγμή της μόλυνσης, μέχρι: α. Την ορομετατροπή (την ανίχνευση δηλ. για πρώτη φορά των αντισωμάτων έναντι του ιού στο αίμα). 

Κατά μέσο όρο διαρκεί 3 μήνες.

β. Την εμφάνιση των πρώτων κλινικών συμπτωμάτων

γ. Την εμφάνιση του πλήρους συνδρόμου AIDS.

Τα (β) και (γ) μπορεί να διαρκέσουν και χρόνια.

Τι σημαίνει Ανοσολογική Ανεπάρκεια; Με ποιό τρόπο προκαλείται από τον ιό;
Ο οργανισμός του ανθρώπου διαθέτει μια τεράστια ποικιλία αμυντικών όπλων απέναντι στα χιλιάδες μικρόβια και τους μικροοργανισμούς που υπάρχουν στο περιβάλλον. Την άμυνα αυτή την έχει αναλάβει το ανοσοποιητικό σύστημα. Το σύστημα αυτό αποτελείται από διάφορες ομάδες κυττάρων και κυρίως από λεμφοκύτταρα. Το κυριότερο από τα κύτταρα αυτά, ο "αρχηγός" θα λέγαμε της "αμυντικής ομάδας" του οργανισμού, είναι το Τ4 λεμφοκύτταρο. Τι ακριβώς κάνει το κύτταρο αυτό; Μόλις κάποιο μικρόβιο εισβάλλει στον οργανισμό, αυτό είναι που δίνει το σύνθημα και στη συνέχεια συντονίζει όλες τις αμυντικές ενέργειες του οργανισμού, ώστε τελικά να σκοτωθεί ο ξένος εισβολέας. Δυστυχώς όμως, ο ιός του AIDS αποδείχθηκε ο "πονηρότερος" των ιών, και βέβαια ο πιο επικίνδυνος : μπαίνοντας στο αίμα, προσβάλλει ακριβώς αυτά τα κύτταρα και τα χρησιμοποιεί σαν εργοστάσια παραγωγής νέων ιών ενώ ταυτόχρονα τα καταστρέφει. Το αποτέλεσμα είναι μοιραίο. Η άμυνα του οργανισμού καταρρέει με συνέπεια μικρόβια που σε φυσιολογικά άτομα δεν προκαλούν νόσο, σε ασθενείς με ΑIDS, να προκαλούν σοβαρές και συχνά θανατηφόρες αρρώστιες.

Mε ποιά συμπτώματα πρωτοεμφανίζεται η νόσος; Πως εξελίσσεται κλινικά;
Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι πυρετός, διάρροιες, απώλεια βάρους καθώς και υποτροπιάζουσες στοματικές μυκητιάσεις και λοιμώξεις από έρπητα είτε απλό είτε ζωστήρα. Η πτώση της άμυνας του οργανισμού έχει επίσης σαν συνέπεια την εμφάνιση διαφόρων καρκινωμάτων, κυριότερο και χαρακτηριστικότερο από τα οποία είναι το Σάρκωμα Kaposi. Στην εξέλιξη της νόσου εμφανίζεται πληθώρα συμπτωμάτων από όλα τα συστήματα, συμπεριλαμβανομένων και των νευρολογικών. Έτσι, επειδή ο ιός μπορεί να περάσει στον εγκέφαλο και να προσβάλλει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, προκαλούνται προβλήματα μνήμης, αλλαγή συμπεριφοράς ή και συμπτώματα άνοιας ή και σχιζοφρένειας. Μετά από μια ανελέητη πορεία που περιλαμβάνει πολλές νοσοκομειακές νοσηλείες, επέρχεται ο θάνατος.

Πως μπορούμε να προφυλαχτούμε;
Λογικό είναι ότι από τη στιγμή που δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία, το μεγαλύτερο ρόλο στον αγώνα κατά του AIDS , παίζει η πρόληψη ή τουλάχιστον η επιβράδυνση του ρυθμού εξάπλωσης της επιδημίας. Απόλυτη προστασία απέναντι στο σεξουαλικό τρόπο μετάδοσης, δεν υπάρχει, εκτός βέβαια αν απέχουμε από κάθε σεξουαλική δραστηριότητα ή αν έχουμε μια απόλυτα πιστή μονογαμική σχέση. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τα προφυλακτικά είναι ότι καλύτερο μπορούμε να συστήσουμε σήμερα. Δεν μηδενίζουν βέβαια τον κίνδυνο, εάν όμως χρησιμοποιηθούν σωστά και πάντα, η πιθανότητα μετάδοσης ελαχιστοποιείται. Θα πρέπει επίσης όλοι όσοι έχουν συμπεριφορά υψηλού κινδύνου, να την τροποποιήσουν. Οι τοξικομανείς φορείς του ιού, αποτελούν μια από τις κυριότερες πηγές μόλυνσης του ετεροφυλόφιλου πληθυσμού, γιατί μεταδίδουν τον ιό και στους σεξουαλικούς συντρόφους τους. Στην περίπτωση αυτή πρόληψη σημαίνει χρησιμοποίηση συρίγγων μιας χρήσεως.